A[msterdam] 27 Oct[ober] 92
Kereltje, o onnoozele Mane-schijn, zeg, nuchter kalfje, hoe heb je [']t in het hoofd gekregen om zoo 'n ultra-revolutionnair artikel te schrijven?[1] — Wel man, je kondt toch op je vingers voortellen, dat geen Haarl[emsche Courant] of Waalwijk[2] zoo iets zouden opnemen. En wat onhandig erbij. Had je je bepaald tot eenvoudig vermelden van wat anderen doen, willen, schrijven, zeggen — soit! Maar wat hebben we aan die santenkraam van je eigen opinies? Omdat je in geldnood zit heb ik je artikel aan den Red[acteur] van het Sociaal Weekblad gestuurd,[3] die de eenige — buiten bepaald socialistische bladen — zou zijn om het op te nemen, maar [']t was eigenlijk beter geweest om[']t je terug te zenden. Dat was slap werk, hoor! — Juist als[']t er op aan ging komen las ik: er is geen gelegenheid om hierop in te gaan! — net alsof je [']t eigenlijk zelf zoo precies niet wist. En dan slordig geschreven, vol Vlamingismen! Nee, man, als je geld voor artikels wilt hebben moeten ze ook goed en bruikbaar zijn: zakelijk, feiten, geen eigen exclamaties, de dingen preciseeren! — Let daarop ook voor De Telegraaf en laat je niet verlokken om je eigen revolutionnaire idees uit te kramen. Je moogt die van anderen geven! — Ik hoop nu maar voor je dat Mr Treub het zal opnemen.[4] Wat de uitgever betaalt weet ik niet. In elk geval doet hij het pas na het einde van het kwartaal.
Nu over Mortelmans.[5] Ik ben dadelijk van middag naar Kes gegaan. Hij had beide werken al doorgezien en vond ze veel interessanter en beter dan het vorige, en is niet onbereid de symfonie te maken. Maar — niet dit seizoen. Want de tijd voor instudeering van een nieuw groot werk ontbreekt nu. Dat doet hij altijd 's zomers. Wil Mortelmans hem dus beide werken in het voorjaar, April of Mei
[2]
eens terugzenden, dan zal hem dit heel aangenaam wezen. Al is dit resultaat nu niet zoo onmiddellijk gunstig als je wellicht wenschen zoudt, het is toch héél gunstig, want Kes is niet gemakkelijk en er niet de man naar om iemand met hàlve beloften te paaien. Mortelmans kan er dus op rekenen dat een van beide tegen het volgende najaar gaan zal. Proficiat!
Ik heb weinig tijd om te schrijven[,] veel drukte deze week —
Vrijdagmiddag
Zoo juist vind ik de stukken van Mortelmans, door Kes bij me teruggestuurd. Om je er niet langer op te laten wachten dan noodig is, zal ik heel kort zijn. Ik heb trouwens weinig nieuws. Van De Telegraaf hoorde ik nog niets, en ik reken ook op niets.
Ik wou, dat ik je financieel helpen kon, maar [']t is bij mij nu zelf scharrelen om er te komen. Wil je geld verdienen met artikels, ik zal je graag helpen. Maar denk aan wat ik hierboven schreef.
Na lezing van je fragment en je brief wil ik graag bekennen, je in je Passie verkeerd beoordeeld te hebben. Ik heb zelf zóo iets nooit gekend en zou voor een vrouw als Clara niet anders dan zinnelijken drift, nooit liefde hebben kunnen voelen. Maar de menschen verschillen en we beoordeelen al te vaak anderen naar ons zelf. Wat heel en al niet deugt.
Van Guus[6] had ik bericht, dat hij zijn reis uitstelt[7] en me later schrijven zal. Dit komt mij zeer gelegen. Het is nu druk met allerlei gedoe.
'n Hand! Leo
Annotations
[3] Marie Willem Frederik Treub.
[6] August Vermeylen.
[8] Waarschijnlijk gaat het om 'Ter Inleiding', de inleidende tekst bij de uitvoeringen van werken van Ibsen, in: Leo Simons, Besproken Plaatsen (Amsterdam, Van Holkema & Warendorf, 1891), p. 122-132. De recensies over Ibsen lopen tot p. 206.
[9] De voordracht dieDe Bom op 12 november 1892 in Antwerpen hield over Ibsen, verscheen in druk: Hendrik Ibsen en zijn werk (Gent, Ad. Hoste — Amsterdam, Van Holkema & Warendorf, 1893). De uitgave was voorzien van een gedrukte opdracht: 'Aan Leo Simons Mr., vriendschappelijk E[mmanuel de Bom]'.
