Annotations

[1] Sofia Ioteiko.
[2] J. Mesnil, 'En Italie; Gabriële d'Annunzio', in: La Société Nouvelle, X (octobre 1894), p. 409-429 (gedateerd: "juillet 1894").
[3] Agostino Marta. Er werd geen exemplaar van de Gazetta letteraria teruggevonden.
[4] Vittorio Pica, Dell'Arte aristocratica; conferenza (Napoli, Pierro, 1892) 16°, 63 p..
[5] Waarschijnlijk: Vittorio Pica, L'arte dell'estremo oriente (Torino, L. Roux & Co, 1894). Zie de Bibliografia Italiana (Milano, Associazone tipografico-libraria italiana, XXVIII, 1894), p. 166.
[6] Voor de studieavonturen van Lodewijk de Raet, zie brief 205bis (1892), noot 7.
[7] Zie brief 211bis (1892). Misschien ontbreekt Brugnoli (gestorven in 1894) of Cassani, die als priester moeilijkheden had met de kerkelijke overheid en in 1894 overgeplaatst werd.
[19] Niet teruggevonden (zie zie brief 111, noot 3). Zie ook brief 298. In Pica's Dell'Arte aristocratica (zie [4]) worden o.a. Verlaine, Mallarmé en Huysmans behandeld.
[8] Reeds in 1891 had Vermeylen het vage plan opgevat om gedurende drie jaar wijsbegeerte en letteren te gaan studeren in Bologna. Het plotse vertrek van Lodewijk de Raet (zie [6]) zorgde voor een vaccante plaats en maakt eeen beslissing daaromtrent opnieuw accuut. Om enigszins duistere redenen zou Vermeylen echter nooit vertrekken.
Zie ook het postscriptum van brief 210 (1891) en noot 14 van die brief, brief 298, brief 307, de tweede alinea van brief 319, brief 333 en brief 341.
[9] Niet teruggevonden.
[10] Sofia Ioteiko verbleef in Warschau. Zie ook brief 333 en brief 275, noot 1.
[11] Zie [8].

Register

Naam - persoon

Annunzio, Gabriele D' (° Francavilla a Mare, 1863 - ✝ Gardone, 1938)

Politicus en schrijver.

Barbey D'aurevilly, Jules-amedée (° Saint-Sauveur-le Vicomte, 1808 - ✝ Parijs, 1889)

Schrijver en criticus.

Brugnoli, Giovanni (° Bologna, - ✝ Bologna, 1894)

Arts.

Laureaat geneeskunde op 09/06/1837. Werd aan het Groot Hospitaal van Bologna achtereenvolgens assistent (1839), arts (1846), hoofdarts (1861) en direkteur (1889). Was bovendien aan de Bolonese universiteit achtereenvolgens suppleant (1848), docent (1852), gewoon hoogleraar patologische geneeskunde (1860) en rector (in 1889-90). Was president van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen en van het Medisch-Chirurgisch Genootschap, en tenslotte voorzitter van de Raad van Beheer van het Collegio dei Fiamminghi (Jacobsstichting) in 1892.

Cassani, Giacomo (° Renazzo di Cento (Ferrara), 1818 - ✝ Bologna,)

Priester en hoogleraar.

Had als priester in Bologna herhaaldelijk ruzie met de kerkelijke overheid omwille van zijn liberale opvattingen. Auteur van talrijke politiek-religieuze werken. Aan de Bolonese universiteit achtereenvolgens docent in canonniek recht (1860), rechtsgeleerdheid (1875 - 1886), geografie, geschiedenis, statistiek en rechtswetenschap. Was in 1892 ook lid van de Raad van Beheer van het Collegio dei Fiamminghi (Jacobsstichting).

Dwelshauvers, (alfred Auguste) Ernest (° Dinant, 1834-02-10 - ✝ Elsene, 1914-04-24)

Stadssecretaris van Brussel.

Echtgenoot van Maria Hortense Altmeyer, en vader van Jean Jacques en Georges Dwelshauvers.

Dwelshauvers, (Jean) Jacques (° Brussel, 1872-07-09 - ✝ Montmaur-en-Diois (Drôme), 1940-11-14)

Kunsthistoricus en militant anarchist.

Broer van Georges Dwelshauvers en gezel van Clara Köttlitz, met wie hij in 1897 een vrij huwelijk aanging. Deed beloftevolle studies aan het Koninklijk Atheneum Brussel (afd. Latijn-Grieks), waar hij A.Vermeylen leerde kennen. Studeerde 1890-92 natuurwetenschappen aan de ULB (diploma van kandidaat in juli 1892). Met een beurs van de Jacobsstichting vatte hij in oktober 1892 studies in de medicijnen aan te Bologna, samen met de latere geneesheren Herman Köttlitz en Alfred Walravens. Hij verliet Bologna in 1897, zonder de hele cyclus te hebben beëindigd.

In hetzelfde jaar begonnen de eerste strubbelingen met Gust Vermeylen, i.v.m. diens huwelijk met Gaby Brouhon en de strekking en inhoud van Van Nu en Straks. Het jaar daarop maakte hij een nieuwe reis naar Bologna en Bergamo. In het voorjaar van 1899 trok hij met Clara naar Firenze, waar hij zich voortaan geheel aan kunsthistorisch onderzoek wijdde, geboeid door de figuur van Botticelli en de kuituur van het Quattrocento. Hij zou in Firenze ook nog de toelating hebben gevraagd zich voor de eindexamens geneeskunde aan te bieden, maar legde die nooit af. Zijn verblijf in en om Firenze (afwisselend te Calamecca en te Castello), dat tot 1906 duurde, werd regelmatig onderbroken voor reizen naar het thuisland, en naar Parijs.

In 1899 werd te Antwerpen trouwens zijn zoon Lorenzo (Jean-Jacques Erasme Laurent) geboren (op de akte tekende o.m. Emmanuel de Bom als getuige), en het gezin was er officieel ingeschreven aan de Montebellostraat 3 tot 1906. In dat jaar, verhuisden zij naar Colombes bij Parijs (Boulevard Gambetta 46, niet-geregistreerde verblijfplaats). Dwelshauvers, die zich intussen Mesnil noemde (naar twee dorpjes bij Dinant, de geboortestad van zijn vaders familie), onderhield er nauwe contacten met de anarchistische en internationalistische beweging. Hij verdiende de kost met het schrijven van reisgidsen, eerst bij Hachette (o.a. de Guide Joanne - na W.O.I Guide Bleu - over Noord-Italië), nadien bij Baedeker.

Tussen 1910 en 1914 vestigde het gezin Mesnil zich te Alfort bij Parijs, waar - gezien zijn moeilijkheden met de geheime politie - evenmin een officiële inschrijving werd genoteerd. Jacques Mesnil stierf in niet opgehelderde omstandigheden te Montmaur, waar zijn zoon toen zou hebben gewoond; hij leed toen al enkele jaren aan een hart- en nierziekte waarvoor hij o.m. door dokter Schamelhout werd behandeld. Behalve aan Van Nu en Straks werkte hij nog mee aan Mercure de France, La société nouvelle, Ontwaking, Onze kunst, Revista d'Arte, Gazette des beaux arts, Burlington Magazine, de Parijse krant L'Humanité en het Italiaanse Avanti. Een bibliografie kan men terugvinden in de geciteerde bronnen.

Ioteiko, Sofia (° Kiev, 1868 - °)

In 1890 studente natuurwetenschappen aan de ULB.

Dochter van Lucien Ioteiko en Caroline Kurzanska; zuster van de beter bekende Josefa Ioteiko, die doctor in de geneeskunde werd en van 1898 af verbonden was aan het psycho-fysiologisch laboratorium van de ULB. Sofia was afgevaardigde van de afdeling Sociale Wetenschappen en nam als zodanig actief deel aan het universitair conflict bij de opening van het academiejaar 1890-1891.

Marta, Agostino

? - ?

Voorlopig niets teruggevonden.

Pica, Vittorio (° Napels, 1864 - ✝ Milaan, 1930)

Kunstcriticus en -essayist.

Trachtte het Italiaanse publiek vertrouwd te maken met de grote Europese stromingen sinds het impressionisme. Verzette zich als aanhanger van de modernen tegen het quietisme. Was de animator van het artistiek leven in Venetië na 1900, en betrokken bij de oprichting van de Venetiaanse Biënnale. Schreef talrijke polamieken, o.a. in Emporium (1895-). Auteur van o.m. All' avanguardia (Napels, 1890).

Raet, Lodewijk De (° Brussel, 1870-02-17 - ✝ Vorst (Brussel), 1914-11-24)

Economist.

Studiegenoot van A.Vermeylen en J.Dwelshauvers op het Brussels Atheneum en aan de ULB, medestudent van J.Dwelshauvers, A.Walravens en H.Köttlitz in het Collegio dei Fiammenghi in Bologna (J.Jacobsstichting) in 1892-1893.

Rops, Felicien-joseph-victor (° Namen, 1833-07-07 - ✝ Essones (bij Parijs), 1898-08-23)

Beeldend kunstenaar.

Vermeylen, August. (° Brussel, 1872-05-12 - ✝ Ukkel, 1945-01-10)

Hoogleraar, kunsthistoricus en schrijver. Medeoprichter van Van Nu en Straks. Gehuwd met Gabrielle Josephine Pauline Brouhon op 21/09/1897.

Titel - boek

Bourget, Paul (° Amiens, 1852 - ✝ Parijs, 1935)

Schrijver en criticus.

Titel - krant/tijdschrift

Art Moderne, L' (° 1881 - ✝ 1914)

Brussels artistiek weekblad.

Werd, zoals ook La jeune Belgique, bij Wwe Monnom gedrukt. Opgericht door de advocaat Edmond Picard, die toen werd beschouwd als de geestelijke leider van de Brusselse progressieve jongeren. Samen met Octave Maus, de bezieler van de kunstenaarskring Les XX (1884 - 1893), verdedigde hij in l'Art moderne o.m. het impressionisme en het wagnerisme. Het tijdschrift kan in zekere zin beschouwd worden als een voorbode van Van Nu en Straks: vooral Picards uitspraak dat kunst filosofische gedachte, synthese en leven is, wijst in die richting. Medewerkers waren o.a. C.Lemonnier, E.Verhaeren (die ook in de redactie zat), G. Eekhoud, E. De Molder (later schoonzoon van Fél.Rops) en H. van de Velde.

Gazzetta Letteraria, La (° 1876 - ✝ 1902)

Tijdschrift in 1876 door Vittorio Bersezio opgericht (in opvolging van de Gazzetta piemontese uit 1867) en vanaf 1880 door hem geleid. De Gazzetta piemontese werd later weer als afzonderlijk blad opgericht en voortgezet met La Stampa in 1895 (krant die al een eerste keer in 1861 startte).

Societe Nouvelle, La (° 1884 - ✝ 1897 - ✝ ;, 1907 - ✝ 1915)

Internationaal tijdschrift voor sociologie, kunsten, wetenschappen en letteren dat te Brussel en Parijs verscheen.

Van 1897 tot 1907 verscheen het onder de titel l'Humanité nouvelle. Dit progressief tijdschrift dat gesticht en geleid werd door F.Brouez, fungeerde als gangmaker voor de opkomende sociologie in België en besteedde heel wat aandacht aan binnen- en buitenlandse anarchistische en socialistische stromingen. Had vele correspondenten. Voor België werkten o.a. mee G. en J.Dwelshauvers, G.Eekhoud en E.Picard.