[20 januari 1906], Karel van de Woestijne aan Emmanuel de Bom

Titel: [20 januari 1906], Karel van de Woestijne aan Emmanuel de Bom

Auteur: Karel van de Woestijne

Geadresseerde: Emmanuel de Bom

Plaats van verzending: Sint-Martens-Latem

Datum: 1906-01-20

Brieftype: Brief, geen omslag

Afmetingen: 208 265

Fysieke bijzonderheden: Ongelijnd vel papier met de voorgedrukte naam van Van de Woestijne en de vermelding van 'TE ST-MARTENS-LAETHEM AAN DE LEIE, OOST-VL.'. Het vel werd doormidden gevouwen tot vier gelijke schrijfhelften (telkens twee per zijde), maar slechts één van de vier schrijfhelften is beschreven. Boven het begin van de brief heeft (wellicht) De Bom een datering toegevoegd: '20/21 1.06'.

Bewaarplaats: Letterenhuis, Antwerpen, België

Collectie: W803, nummer 96060/122

Elektronische publicatie: Centrum voor Teksteditie en Bronnenstudie / Centre for Scholarly Editing and Document Studies Gent © Copyright, CTB

Editeur: Bert Van Raemdonck

Promotor: Prof. dr. Yves T'Sjoen, Em. prof. dr. Anne Marie Musschoot

Facsimile's

Beste Manuël. Weer eens: hartelijk dank. Ik geloof dat het gaan zal. Verwacht in vertrouwen Robbers' brief.[1]

Heb ook uw studie over Buysse en v[an] Riemsdijk (kostelijk!) ontvangen en er gauw plaats voor ingeruimd in nº 2.[2] 't Andere zal, met uw goedvinden, voor nr 3 zijn. Heeft Maurits u die nrs van 't Volksbelang nog niet gestuurd?[3] Dan gebeurt dat zeker heden.

Ik zit hier met een zweer in mijn oor, ga dus niet naar Gent.

Hadt ge mijn brief reeds ontvangen toen ge schreeft? Hierbij gaat revisie van Wereldbiblio.[4] Cito naar Thieme terug astemblief.

Ander nieuws, en pijnlijk. Neem 't Januari-nummer van "Groene Linde" en lees 't Artikel over de Meyere als plagiaris.[5] 't Is écrasant voor hem: heele stukken, gemeenweg en plat uit Samain vertaald, en onderteekend: de Meyere. — Ik schreef er over met Teirlinck (die me op het stuk attent miek) en met Vermeylen. Beiden meenen dat we in zulke omstandigheden de Meyere moeten uit de redactie van "Vlaanderen" verwijderen. 't is een beetje radikaal, vind ik... maar toch noodig ook. — Lees eens het stuk, en zeg me gauw uw meening. Want we zouden wenschen dat zijn naam op het Februari-nummer reeds weg bleef.[6]

Hartelijke groeten van Mariette aan Nora (zij zal haar schrijven) en aan U, blij dat er geen slecht nieuws is. Van mij een stamp in uwe borst,

Karel.

Annotations

[1] Zie brief 155, noot 6.

[2] Emmanuel de Boms artikel 'Leven en kunst. Tooneel' handelde over Se non è vero van A.W.G. van Riemsdijk en Cyriel Buysse. De tekst verscheen in Vlaanderen (jrg. 4, nr. 2 (februari 1906), p. 94-95).

[3] Het is niet duidelijk op welke nummers van Het Volksbelang De Bom zat te wachten. De krant had zich alleszins niet gemengd in het debat over de zaak-Joris.

[4] Zie brief 136, noot 4.

[5] Zie Joris Eeckhout, 'Victor De Meyere en Albert Samain', in: De Groene Linde, jrg. 2 (1906), nr. 1, p. 17-24). Eeckhout bewees daarin dat De Meyere de mosterd voor zijn dichtbundel De avondgaarde was gaan halen bij Le chariot d'or van Albert Samain (1901), zonder de oorspronkelijke auteur te vermelden. De Meyere had het werk van Samain leren kennen door Pol de Mont, leraar aan het Koninklijk Atheneum van Antwerpen. Zie ook Peter Theunynck, 'Vlaanderen in de ban van het plagiaat', in: Vrienden en wapenbroeders, Jaarboek 5 van het Stijn Streuvelsgenootschap, onder redactie van Piet Thomas (Lannoo, Tielt, 2000, p. 85-105.

[6] De Meyere kreeg een maand uitstel van executie: zijn naam verdween pas vanaf maart 1906 uit de lijst met Vlaanderen-redacteurs.

Register

Naam - persoon

Bom-Aulit, Eleonora (Nora) de (° 1879 - ✝ 1955)

Na een kortstondige relatie met Lode Ontrop huwde ze op 24 augustus 1901 met Emmanuel de Bom. Door haar permanent wankele gezondheid en de hoge mate waarin ze beïnvloed was door de (waan-)ideeën van 'waterdokter' Alwyn van Son, bleef het huwelijk echter 'in alle betekenissen van het woord onvruchtbaar'.

Buysse, Cyriel (° 1859 - ✝ 1932)

Vlaamse romanschrijver van wie het werk gedeeltelijk in de naturalistische (en later realistische) traditie is geschreven. Virginie Loveling was zijn tante. Hij woonde afwisselend in Afsnee en Den Haag. In 1893 behoorde hij tot de stichters van Van Nu en Straks, en in 1903 richtte hij samen met Louis Couperus en Willem van Nouhuys het maandblad Groot Nederland op, dat hij tot zijn dood zou blijven redigeren.

Eeckhout, Joris (° 1887 - ✝ 1951)

Oost-Vlaamse priester, schrijver en criticus. Hij was een bewonderaar van het werk van Van de Woestijne, over wie hij ook enkele beschouwingen heeft gepubliceerd, en met wie hij tijdens diens Zwijnaardse periode ook bevriend werd.

Joris, Edward (° 1876 - ✝ 1957)

Vlaamsgezinde, socialistische boekhandelaar uit Antwerpen die bekend werd toen hij in 1905 in Turkije in de gevangenis belandde en ter dood veroordeeld werd wegens vermeende medeplichtigheid aan de (mislukte) aanslag op sultan Abdul Hamid door Armeniërs. Emmanuel de Bom leidde de drukkingsgroep die de executie van deze anarchist heeft kunnen verhinderen.

Meyere, Victor de (° 1873 - ✝ 1938)

Schrijver en volkskundige. Hij heeft Van de Woestijne geïntroduceerd in de groep rond Van Nu en Straks, het tijdschrift waaraan hijzelf tijdens de eerste reeks meewerkte. Van de Woestijne heeft hem eind april of begin mei 1895 voor het eerst ontmoet.

Mont, Pol de (° 1857 - ✝ 1931)

Vlaams dichter, prozaschrijver, dramaturg, criticus en volkskundige. Hij studeerde in Leuven samen met Albrecht Rodenbach, met wie hij Het Pennoen (1878-1880) oprichtte. In 1904 werd hij conservator van het Antwerpse Museum voor Schone Kunsten, en een jaar later stond hij mee aan de wieg van het tijdschrift De Vlaamsche Gids. Als dichter en criticus vertegenwoordigt hij de Tachtigers in Vlaanderen.

Riemsdijck, Adriaan Willem Gerrit van (° 1878 - ✝ 1930)

Nederlandse schrijver en journalist.

Robbers, Herman (° 1868 - ✝ 1937)

Nederlandse prozaschrijver en criticus. In 1905 werd hij medewerker van Elseviers geïllustreerd maandschrift en stond hij mee aan de wieg van de (Nederlandse) Vereniging van Letterkundigen.

Samain, Albert (° 1858 - ✝ 1900)

Franse schrijver van proza en drama die weliswaar vooral roem oogstte als dichter. Zijn bekendste werken zijn Le jardin de l'infante (1893), Aux flancs du vase (1898) en het postuum verschenen Le Chariot d'or (1901).

Teirlinck, Herman (° 1879 - ✝ 1967)

Auteur van romans, poëzie en theater. Heeft zowel aan Van Nu en Straks, Vlaanderen als aan het Nieuw Vlaams Tijdschrift meegewerkt, waardoor hij als het ware een halve eeuw de literatuur en de geest van de Van Nu en Straks'ers heeft voortgezet. Samen met Van de Woestijne publiceerde hij in 1928 de brievenroman De leemen torens.

Vermeylen, August (° 1872 - ✝ 1945)

Aanvankelijk sterk anarchistisch geïnspireerde en non-conformistische schrijver die het vooral moest hebben van zijn essays. Tot zijn voornaamste bijdragen aan Van Nu en Straks (waarvan hij in een aantal opzichten de geestelijke leider was) behoren behalve zijn literaire kronieken ook zijn opstellen Kritiek der Vlaamsche Beweging en Kunst in de vrije gemeenschap. Van de Woestijne had een ambigue relatie met hem. Hij noemde Vermeylen in een brief aan Lode Ontrop een 'groot dilettant, die zich veel vergist maar toch steeds verstandelijk-interessant blijft'. Vermeylen wordt vaak verweten dat hij zich na de eeuwwisseling steeds meer conformeerde. Na de Eerste Wereldoorlog koos hij voor een carrière in de politiek en werd hij een boegbeeld van de socialisten.

Woestijne, Maurice van de (° 1885 - ✝ 1943)

Jongste broer van Karel van de Woestijne.

Woestijne-Van Hende, Maria (Mariette) van de (° 1884 - ✝ 1968)

Echtgenote van Karel van de Woestijne. Ze trouwden op 13 februari 1904 en kregen samen een zoon (Paul) en een dochter (Lily). Dochter van een echtpaar dat in het centrum van Gent een zaak had waar spiegels werden gemaakt en verkocht.